Góry w popkulturze – jaką pełnią funkcję?

Piosenka turystyczna

Ciekawym aspektem gór jest ruch piosenki turystycznej. Zapoczątkował w Polsce w latach 60. ubiegłego wieku. Zaczęło się od inspiracji amerykańską kulturą hipiską, niesamowicie popularnym festiwalem Woodstock oraz zwrotem ku naturze. Ludzie, chcąc zacieśniać więzy między sobą, celebrować życie drobnymi czynnościami, zaczęli tworzyć ugrupowania, komuny. W Polsce grupą, do której wielu się „zaciągało” byli harcerze. Między innymi z ich specyficznych utworów zaczęła się formować muzyka turystyczna.

W czasach kiedy kraj obarczony był cenzurą, często uciekało się w góry, które jawiły się jako ostoja wolności i swobody. Nie po raz pierwszy w historii ludzkości, ugrupowaniem mającym energię i silną wolę do wyjścia z inicjatywą okazali się studenci. Zakładali oni kluby zrzeszające fanów górskich wędrówek, jak i osoby mające po prostu wyraźną chęć przyłączenia się do jakiejś ciekawej, wesołej organizacji. Wyruszali więc na różne polskie szlaki górskie, gdzie przy wspólnych ogniskach, zabawach zaczęto przygrywać melodie i wymyślać do nich teksty. W ten sposób narodziła studencka piosenka turystyczna, a zaraz potem ogólnopolski festiwal, na którym spotykali się członkowie wszystkich klubów z Polski. Łączył ich wspólny śpiew, młodość i pragnienie ucieczki od dość smutnej PRL-owskiej rzeczywistości.

Giełda Piosenki Turystycznej, odbywająca się w Szklarskiej Porębie po dziś dzień, wciąż przyciąga tłumy (nie tylko młodych) ludzi gotowych na całonocne śpiewanie i zabawę przy ogromnym ognisku. Zaistniały tam takie persony jak Andrzej Mróz czy Wojtek Belon i jego Wolna Grupa Bukowina. Zamysł wydarzenia i jego esencja pozostały niezmienione przez te wszystkie lata; ma swoją stałą grupę wielbicieli, skłonnych przyjechać nawet kilkaset kilometrów, żeby wziąć rokrocznie udział w tym wyjątkowym spotkaniu.

Działalność Giełdy Piosenki, a zwłaszcza „oddziału” wrocławskiego przyczyniła się do powstania wielu innych pomysłów nawiązujących do tradycji Giełdy m.in. Ogólnopolski Turystyczny Przegląd Piosenki Studenckiej „BAZUNA”. Ma formę konkursu, a organizowany jest corocznie od 1971 roku. Każdego roku odbywa się w innym mieście na północy Polski np. w Elblągu, Gdańsku czy Sopocie.

Piosenka turystyczna ma swoją długo historię i tradycję, którym hołduje się nawet współcześnie, kiedy kraj nie znajduje się już pod butem reżimu, a cenzura została zniesiona lata temu. Ludzi wciąż pociąga idea wolności i przymierza z innymi przy okazji zwiedzania i wędrowania wśród gór.

Warto odwiedzić stolicę Liechtensteinu – Vaduz

Odpowiadając jednak na pytanie: Jakie funkcje pełnią góry w popkulturze?

Odpowiedzieć należy: wielorakie. Pełnią zarówno funkcję edukacyjną, artystyczną, a nawet filozoficzną.

Góry w popkulturze przyjmują różne oblicza. Filmy, książki, komiksy często prezentują je jako z jednej strony niebezpieczne, groźne ze względu na swą „zdradliwą” pogodę i często niesprzyjające warunki do przemieszczania się, z drugiej zaś jako ostoje samotności, do których bohater może się udać w celu „oczyszczenia myśli” czy też ucieczki od cywilizacji oraz wszelkiego reprezentowanego przez nią zła. Mimo iż budzą grozę, to dla jednostek są sposobem na zebranie myśli i odnalezienie siebie, może nawet przeżycie katharsis.

Popkultura ma to do siebie, że nie oszczędza nikogo i niczego jeśli chodzi o tworzenie przeróżnego rodzaju fanfiction. Ciekawym zjawiskiem stało się tworzenie owych fanfików, kompilując kilka fandomów w jednym tekście. Na platformach pisarskich takich jak Wattpad znaleźć można przeróżne opowiadania łączące, przykładowo, tematykę górską z idolami muzyki k-pop.

Nie należy również lekceważyć mocy jaką mają powieści fantasy zawierające element górski. Przybierają tam przeróżną formę. Potrafią być źródłem potężnej, pradawnej magii, znaczącym punktem strategicznym w potyczkach wojujących ze sobą ras istot nadnaturalnych lub schronieniem dla uchodźców. Wyjątkowo często napotkać można trop literacki, w którym to pojedyncza góra stanowiła miejsce uwięzienia dla poszczególnych postaci. W powieści Sarah J. Maas pt. "Dwór cierni i róż" góra, umiejscowiona w samym centrum wyspy, otoczona przez księstwa poszczególnych istot zwanych fae, była swego czasu geograficznym punktem neutralnym. Wszystko się jednak zmieniło, gdy zza morza przybyła pewna dyktatorka, która rzuciła potężny czar na znajdujących się pod górą ucztujących mieszkańców krainy. Część z nich została uwięziona na pięćdziesiąt lat w jej mrocznych czeluściach, na innych natomiast spoczęła odpowiedzialność za złamanie klątwy, lecz to już zupełnie inna opowieść.

Góry stanowią istotny element życia każdego z nas. Nawet jeśli nie jesteśmy fanami wspinaczki, trekkingu górskiego czy podziwiania tatrzańskich krajobrazów, to góry mają swoje miejsce w naszych sercach i umysłach. Czasem nie zdajemy sobie z tego nawet sprawy, ale góry napotykamy w literaturze, muzyce, kinematografii i w wielu innych miejscach. Siłą rzeczy pozostają w ludzkiej pamięci.